Değerli Editör,
Yakın zamanda yayımlanan “Diyabetik Olgularda İntravitreal Bevacizumab’ın Vitreus Hemorajisinde Etkinliği” başlıklı makale oldukça ilgi çekicidir.1 Alagöz ve ark.1 proliferatif diyabetik retinopatiye bağlı vitreus hemorajisi gelişen olgularda intravitreal bevacizumab enjeksiyonunun, sonuç görme keskinliğini etkilemese de cerrahiye olan gereksinimin az olması ve erken dönemde panretinal fotokoagülasyon yapılabilen olgu sayısının daha fazla olması açısından etkili bulunduğunu ifade etmişlerdir. İntravitreal bevacizumabın iyi bir alternatif tedavi seçeneği olduğuna kuşku yoktur. Ancak bazı kaygıları dile getirmek gerekir. Öncelikle intravitreal bevacizumab tedavisinin maliyeti yüksektir ve maliyet etkinliğinin değerlendirilmesinde göz önünde bulundurulmalıdır. İkinci olarak, intravitreal bevacizumab tedavisine bağlı gelişen ciddi komplikasyon görülmemesine rağmen, subkonjonktival kanamaya sık olarak rastlanmaktadır ve diabetes mellitus hastalarında dikkate alınması gereklidir.2,3 Ayrıca altta yatan ciddi diabetes mellitusu olan olgularda istenmeyen muhtemel gastrointestinal yan etkiler ile karşılaşıldığı bildirilmiştir.4 Onoda ve ark.4 şiddetli diabetus mellitus hastalarında intravitreal bevacizumab yerine oftalmologların başka tedavi alternatiflerini tercih etmelerini önermektedir.4
Etik
Hakem Değerlendirmesi: Editörler kurulu tarafınca değerlendirilmiştir.
Yazarlık Katkıları
Cerrahi ve Medikal Uygulama: Beuy Joob, Viroj Wiwanitkit, Konsept: Beuy Joob, Viroj Wiwanitkit, Dizayn: Beuy Joob, Viroj Wiwanitkit, Veri Toplama veya İşleme: Beuy Joob, Viroj Wiwanitkit, Analiz veya Yorumlama: Beuy Joob, Viroj Wiwanitkit, Literatür Arama: Beuy Joob, Viroj Wiwanitkit, Yazan: Beuy Joob, Viroj Wiwanitkit.
Çıkar Çatışması: Yazarlar tarafından çıkar çatışması bildirilmemiştir.
Finansal Destek: Yazarlar tarafından finansal destek almadıkları bildirilmiştir.
1. Alagöz C, Yıldırım Y, Kocamaz M, Baz Ö, Çiçek U, Çelik B, Demirkale Hİ, Yazıcı AT, Taşkapılı M. The Efficacy of Intravitreal Bevacizumab in Vitreous Hemorrhage of Diabetic Subjects. Turk J Ophthalmol. 2016;46:221–225. [PMC free article] [PubMed]
2. Okoye O, Okonkwo O, Oderinlo O, Hassan K, Ijasan A. Bilateral concomitant intravitreal anti-vascular endothelial growth factor injection: Experience in a Nigerian tertiary private eye care facility. Niger J Clin Pract. 2016;19:544–548. [PubMed]
3. Smith JM, Steel DH. Anti-vascular endothelial growth factor for prevention of postoperative vitreous cavity haemorrhage after vitrectomy for proliferative diabetic retinopathy. Cochrane Database Syst Rev. 2015:CD008214. [PubMed]
4. Onoda Y, Shiba T, Hori Y, Maeno T, Takahashi M. Two cases of acute abdomen after an intravitreal injection of bevacizumab. Case Rep Ophthalmol. 2015;6:110–114. [PMC free article] [PubMed]
Yazarlardan Yanıt
Değerli Editör,
“Diyabetik Olgularda İntravitreal Bevacizumab’ın Vitreus Hemorajisinde Etkinliği” başlıklı makalemiz hakkında yazdıkları eleştiri için Dr. Beuy Joob ve Viroj Wiwanitkit’e teşekkür ederiz. Çalışmamızda diyabetik retinopatiye sekonder vitreus hemorajisi gelişen olgularda intravitreal bevacizumab, cerrahiye olan gereksinimi azaltması ve erken dönemde panretinal fotokoagülasyon (PRF) yapılabilen olgu sayısını arttırması açısından etkili bulunmuştur.1 Proliferatif diyabetik retinopati (PDR) hastalarında sadece intravitreal anti-vasküler endotel büyüme faktörü (anti-VEGF) ile tedavinin iki yıl süreli takip sonucunda sadece PRF ile tedavi edilen hastalardan daha kötü sonuçlara neden olmadığı bildirilmiştir ki bu PRF’nin intravitreal anti-VEGF tedavisinden daha üstün olmadığı anlamına gelmektedir.2 Bu nedenle, intravitreal anti-VEGF tedavisi PDR hastalarında alternatif bir tedavi yöntemi olarak düşünülmelidir ancak uzun dönem sonuçlara gereksinim vardır. Dr. Beuy Joob ve Viroj Wiwanitkit haklı olarak intravitreal anti-VEGF tedavisinin pahalı bir tedavi olduğuna dikkat çekmişlerdir; ancak vitrektomi cerrahisi ile kıyaslandığında İVB daha düşük maliyetlidir. Diğer tüm intravitreal enjeksiyonlarda olduğu gibi intravitreal bevacizumab ile de çeşitli komplikasyonlar gelişebilir. Bunlar arasında en sık karşılaşılan subkonjonktival kanamadır, ancak görme keskinliği veya hastalığın seyrine bir etkisi yoktur. İntravitreal anti-VEGF enjeksiyonundan sonra serum ve plazma serbest VEGF düzeylerinde azalma gözlendiği iyi bilinmektedir3 ve anti-VEGF ajanların sistemik kullanımından sonra arterotrombotik olay riski artmaktadır. Neyse ki, klinik uygulamada meta analiz ile artmış risk gösterilememektedir.4 Bunun nedeni geçirilmiş miyokard enfaktüsü veya serebral olay öyküsü olan yüksek riskli hastalar çalışmalara dahil edilmemektedir. Kliniğimizde, bu gibi yüksek riskli hastalara herhangi bir tür intravitreal anti-VEGF tedavisi uygulamıyoruz.
Saygılarımızla
Cengiz Alagöz, Yusuf Yıldırım, Murat Kocamaz, Ökkeş Baz, Uğur Çiçek, Burcu Çelik, Halil İbrahim Demirkale, Ahmet Taylan Yazıcı, Muhittin Taşkapılı
Beyoğlu Göz Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul, Türkiye
1. Alagöz C, Yıldırım Y, Kocamaz M, Baz Ö, Çiçek U, Çelik B, Demirkale Hİ, Yazıcı AT, Taşkapılı M. The Efficacy of Intravitreal Bevacizumab in Vitreous Hemorrhage of Diabetic Subjects. Turk J Ophthalmol. 2016;46:221–225. [PMC free article] [PubMed]
2. Gross JG, Glassman AR, Jampol LM, Inusah S, Aiello LP, Antoszyk AN, Baker CW, Berger BB, Bressler NM, Browning D, Elman MJ, Ferris FL, Friedman SM, Marcus DM, Melia M, Stockdale CR, Sun JK, Beck RW; Writing Committee for the Diabetic Retinopathy Clinical Research Network. Panretinal Photocoagulation vs Intravitreous Ranibizumab for Proliferative Diabetic Retinopathy: A Randomized Clinical Trial. JAMA. 2015;314:2137–2146.[PubMed]
3. Zehetner C, Kirchmair R, Huber S, Kralinger MT, Kieselbach GF. Plasma levels of vascular endothelial growth factor before and after intravitreal injection of bevacizumab, ranibizumab and pegaptanib in patients with agerelated macular degeneration, and in patients with diabetic macular oedema. Br J Ophthalmol. 2013;97:454–459. [PubMed]
4. Virgili G, Parravano M, Menchini F, Brunetti M. Antiangiogenic therapy with anti-vascular endothelial growth factor modalities for diabetic macular oedema. Cochrane Database Syst Rev. 2012;12:CD007419. [PubMed]